Kiedy przycinać maliny, by cieszyć się obfitymi zbiorami? Kompleksowy poradnik (2025)

Opublikowano 2 lipca, 2025 przez Redakcja

Kiedy przycinać maliny, by cieszyć się obfitymi zbiorami? Kompleksowy poradnik (2025)

Przycinanie malin jest jednym z najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych, które wpływają na ich zdrowie, wzrost i obfitość plonów. Odpowiedni termin i technika cięcia różnią się w zależności od odmiany malin oraz pory roku. Ten kompleksowy przewodnik krok po kroku wyjaśni, kiedy i jak przycinać maliny, aby cieszyć się bogatymi zbiorami soczystych owoców każdego lata i jesieni.

Dlaczego przycinanie malin to klucz do sukcesu?

Przycinanie malin to nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim zabieg mający na celu poprawę zdrowotności krzewów i zwiększenie ich produktywności. Pomaga w:

Poprawie cyrkulacji powietrza: Gęste krzewy malin są bardziej podatne na choroby grzybowe. Przycinanie pozwala na lepszy przepływ powietrza, co zmniejsza wilgotność i ogranicza rozwój patogenów.
Lepszym doświetleniu: Słońce jest niezbędne do fotosyntezy, a co za tym idzie, do prawidłowego wzrostu i rozwoju owoców. Usuwając zbędne pędy, zapewniamy lepszy dostęp światła do wnętrza krzewu.
Stymulacji wzrostu nowych pędów: Przycinanie pobudza roślinę do wytwarzania nowych, silnych pędów, które będą owocować w kolejnym sezonie.
Usunięciu chorych i uszkodzonych pędów: Regularne przycinanie pozwala na eliminację źródeł infekcji i zapobiega rozprzestrzenianiu się chorób i szkodników.
Ułatwieniu zbiorów: Przycinanie utrzymuje krzewy na odpowiedniej wysokości, co znacznie ułatwia zbiór owoców.

Dane statystyczne pokazują, że prawidłowo przycinane krzewy malin mogą dać nawet o 30-50% więcej owoców niż te, które nie są przycinane regularnie. Inwestycja czasu i wysiłku w przycinanie z pewnością się opłaci.

Rodzaje malin i ich wpływ na optymalny termin przycinania

Zanim chwycisz za sekator, ważne jest, aby zidentyfikować, jaki rodzaj malin posiadasz. Najpopularniejsze typy to:

Maliny letnie (owocujące na pędach dwuletnich): Owocują raz w roku, na pędach, które wyrosły w poprzednim sezonie.
Maliny jesienne (owocujące na pędach jednorocznych): Owocują raz w roku, na pędach, które wyrosły w tym samym sezonie.
Maliny powtarzające owocowanie (dające plon dwa razy w roku): Owocują na pędach dwuletnich latem i na pędach jednorocznych jesienią.

Każdy z tych typów wymaga innego podejścia do przycinania. Nieprawidłowe cięcie może skutkować brakiem owoców lub osłabieniem roślin.

Kiedy i jak przycinać maliny letnie? (owocujące na pędach dwuletnich)

Maliny letnie zawdzięczają swoją nazwę terminowi owocowania – zazwyczaj od końca czerwca do początku sierpnia. Kluczowym elementem pielęgnacji jest przycinanie po zbiorach.

Optymalny termin przycinania malin letnich

Najlepszy czas na przycinanie malin letnich to okres bezpośrednio po zakończeniu zbiorów, czyli zazwyczaj w sierpniu. Im szybciej po owocowaniu to zrobisz, tym lepiej, ponieważ roślina będzie mogła skupić energię na wzroście nowych pędów, które będą owocować w przyszłym roku.

Technika cięcia malin letnich – krok po kroku

Zacznij od usunięcia wszystkich pędów, które owocowały. Rozpoznasz je po tym, że są grubsze, ciemniejsze i często mają pozostałości po owocach. Tnij je tuż przy ziemi, używając ostrego sekatora.
Usuń wszystkie słabe, chore lub uszkodzone pędy. Nawet jeśli nie owocowały, mogą stanowić źródło infekcji.
Pozostaw tylko najsilniejsze pędy jednoroczne. Powinno ich być około 6-8 na metr bieżący rzędu. Zapewnij im wystarczająco miejsca, aby mogły swobodnie rosnąć i rozwijać się.
Jeśli pędy są zbyt gęste, przerzedź je. Usuń te, które rosną zbyt blisko siebie lub krzyżują się.
Opcjonalnie: Możesz skrócić wierzchołki pozostałych pędów o około 20-30 cm. To pobudzi je do rozgałęzienia się i zwiększy liczbę owoców w przyszłym sezonie.

Wskazówka eksperta: Podczas cięcia malin letnich, zawsze dezynfekuj sekator po każdym cięciu chorego pędu. Możesz użyć do tego roztworu alkoholu lub specjalnego środka dezynfekującego do narzędzi ogrodniczych. Zapobiegnie to rozprzestrzenianiu się chorób.

Kiedy i jak przycinać maliny jesienne? (owocujące na pędach jednorocznych)

Maliny jesienne charakteryzują się późniejszym terminem owocowania, zazwyczaj od końca sierpnia do października. Są one znacznie łatwiejsze w przycinaniu niż maliny letnie, ponieważ owocują na pędach jednorocznych, które w całości usuwamy.

Optymalny termin przycinania malin jesiennych

Maliny jesienne można przycinać na dwa sposoby:

Późną jesienią lub wczesną zimą (po zakończeniu owocowania): Jest to najbardziej popularna metoda. Po prostu ścinamy wszystkie pędy tuż przy ziemi.
Wiosną: Można również poczekać z przycięciem do wiosny, jednak należy to zrobić zanim roślina zacznie wypuszczać nowe pędy.

Technika cięcia malin jesiennych – krok po kroku

Ścinamy wszystkie pędy tuż przy ziemi. Nie zostawiamy żadnych fragmentów pędów wystających ponad ziemię.
Usuwamy wszystkie obcięte pędy z grządki. Można je spalić lub wrzucić do kompostownika (jeśli nie są chore).
Gotowe! Maliny jesienne są bardzo proste w przycinaniu.

Alternatywna metoda: Niektórzy ogrodnicy preferują przycinanie malin jesiennych „na dwa razy”. W pierwszym roku po posadzeniu przycinają wszystkie pędy tuż przy ziemi. W kolejnych latach przycinają część pędów tuż przy ziemi, a część skracają o połowę. Ma to na celu wydłużenie okresu owocowania i uzyskanie plonów w dwóch terminach: latem (na pędach dwuletnich) i jesienią (na pędach jednorocznych). Należy jednak pamiętać, że ta metoda może skutkować mniejszymi plonami.

Jak przycinać maliny powtarzające owocowanie (dające plon dwa razy w roku)?

Maliny powtarzające owocowanie to odmiany, które dają dwa plony w ciągu jednego sezonu: latem (na pędach dwuletnich) i jesienią (na pędach jednorocznych). Przycinanie tych malin jest nieco bardziej skomplikowane, ale pozwala na uzyskanie większych plonów.

Technika cięcia malin powtarzających owocowanie

Latem: Po zakończeniu pierwszego owocowania (na pędach dwuletnich) przycinamy pędy, które owocowały, tuż przy ziemi.
Późną jesienią lub wczesną wiosną: Przycinamy pędy jednoroczne, które owocowały jesienią. Można je przyciąć tuż przy ziemi lub skrócić o połowę. Skracanie pędów jednorocznych o połowę może pobudzić je do owocowania w kolejnym roku, ale może również skutkować mniejszymi plonami.
Usuwamy wszystkie słabe, chore lub uszkodzone pędy.
Przerzedzamy krzewy, jeśli są zbyt gęste.

Wskazówka eksperta: Jeśli nie jesteś pewien, jak przycinać maliny powtarzające owocowanie, możesz uprościć proces, traktując je jak maliny jesienne i ścinając wszystkie pędy tuż przy ziemi późną jesienią lub wczesną wiosną. Uzyskasz wtedy tylko jeden plon w roku (jesienią), ale przycinanie będzie znacznie prostsze.

Wiosenne przycinanie malin – korekty i pielęgnacja

Chociaż główne cięcie malin powinno odbywać się w odpowiednim terminie dla danego typu, warto również przeprowadzić wiosenne „przeglądanie” krzewów.

Co sprawdzić i ewentualnie przyciąć wiosną?

Uszkodzone przez mróz lub zwierzęta pędy: Należy je usunąć, aby zapobiec rozwojowi chorób.
Słabe i cienkie pędy: Nie będą one produktywne, więc warto je usunąć, aby nie konkurowały z silniejszymi pędami o zasoby.
Pędy rosnące zbyt blisko siebie: Trzeba je przerzedzić, aby zapewnić lepszy dostęp światła i powietrza.

Narzędzia niezbędne do przycinania malin

Do prawidłowego przycinania malin potrzebne są odpowiednie narzędzia. Najważniejsze to:

Ostre sekatory ręczne: Do cięcia cienkich pędów.
Sekatory dwuręczne (nożyce ogrodowe): Do cięcia grubszych pędów.
Piła ręczna: Do cięcia bardzo grubych pędów.
Rękawice ochronne: Do ochrony rąk przed kolcami.
Okulary ochronne: Do ochrony oczu przed odpryskami drewna.
Środek dezynfekujący: Do dezynfekcji narzędzi po każdym cięciu chorego pędu.

Pamiętaj, aby narzędzia były ostre i czyste. Tępe narzędzia mogą uszkodzić pędy i zwiększyć ryzyko infekcji.

Błędy, których należy unikać podczas przycinania malin

Nawet doświadczeni ogrodnicy czasami popełniają błędy podczas przycinania malin. Oto kilka najczęstszych błędów, których należy unikać:

Przycinanie w nieodpowiednim terminie: Przycinanie malin letnich jesienią lub malin jesiennych latem może skutkować brakiem owoców.
Zbyt mocne przycinanie: Usunięcie zbyt dużej liczby pędów może osłabić roślinę.
Zbyt słabe przycinanie: Pozostawienie zbyt dużej liczby pędów może prowadzić do zagęszczenia krzewów i zwiększyć ryzyko chorób.
Używanie tępych narzędzi: Tępe narzędzia mogą uszkodzić pędy i zwiększyć ryzyko infekcji.
Brak dezynfekcji narzędzi: Dezynfekcja narzędzi jest niezbędna, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się chorób.

Podsumowanie – klucz do obfitych zbiorów

Przycinanie malin to kluczowy element pielęgnacji, który wpływa na ich zdrowie i produktywność. Pamiętaj o identyfikacji typu malin, wyborze odpowiedniego terminu i techniki cięcia, używaniu ostrych i czystych narzędzi oraz unikaniu najczęstszych błędów. Zastosowanie się do tych wskazówek pozwoli Ci cieszyć się obfitymi zbiorami soczystych owoców każdego roku. Powodzenia!